Ponad podziałami. Notre Dame de Chapelle.

Jest prawie południe, 31 kwietnia 2006 roku. Majestatyczny kościół, jeden z najstarszych w Brukseli, zapełnia się ludźmi. Tłumnie i śpiesznie podążają w jego kierunku. Milcząco, w skupieniu. Jest ich coraz więcej. Dominują Polacy i Belgowie, ale nie brakuje innych narodowości. Mury świątyni, w swoim ponad osiemsetletnim życiu widziały już wiele. Przeżyły pożary, dewastacje, bombardowanie. Stojąc w centrum popularnej dzielnicy Marolles, niedaleko słynnego Grand Placu i w bezpośredniej bliskości Place du Sablon, dają schronienie młodzieży, zakochanym parom, żebrakom. Bruksela to takie jedyne w swoim rodzaju miejsce, gdzie nie musisz iść do muzeum, by oglądać dzieła sztuki, jak tu w kościele Notre Dame de Chapelle, gdzie całkiem za darmo możesz kontemplować malarstwo Pietera Bruegela Starszego. Do dziś istnieje jego dom na sąsiedniej ulicy Wysokiej ( Rue Haute) a doczesne szczątki artysty znajdują się w kościelnych katakumbach.  Budowla częściowo w stylu romańskim i brabandzkiego gotyku poraża surowością ścian, a zarazem zachwyca przepięknymi witrażami, malowidłami i płaskorzeźbami. Ze względu na doskonałą akustykę, odbywają się tu koncerty. 



Na przylegającym do kościoła placu – niegdyś cmentarzu – mają miejsce liczne plenerowe imprezy. Tuż przy zakrystii stoi budka z „belgijskim spagetti” czyli frytkami, a do niej, bez względu na porę roku i pogodę długi ogonek klienteli.

To miejsce, a zwłaszcza kościół, ma swój polski akcent. Odkąd mała Misja Katolicka przy Rue Jourdan w dzielnicy Saint Gilles zaczęła pękać w szwach, tutaj przeniesiono wszystkie niedzielne msze i nabożeństwa. W pogodne dni, turyści, zwłaszcza młodzież wygrzewają się siedząc na kamiennych schodkach jak kury na grzędzie. Naprzeciw świątyni znajduje się restauracja słynąca z podrobów i doskonałej, życzliwej, dyskretnej obsługi.

Z boku wybudowano malowniczy skyte park. Jest cały pokryty graffiti. Misz-masz, wszelka różnorodność i kontrasty paradoksalnie tworzą jakąś harmonię.

Dwa kroki dalej w dół, zaskoczy cię swoim widokiem  inny kościół, malutki, jednonawowy. To kościół Brigittines. Reprezentuje styl baroku włosko-flamandzkiego. Do niego dobudowano identyczny w kształcie, ale na wskroś nowoczesny obiekt. Kościół nie miał szczęścia. Przechodził z rąk do rok, pełnił na krótko różnorodne funkcje, by w końcu stać się na dłużej Centrum Sztuki Współczesnej Ruchu, zwanego Akademią Ruchu.

Poszlibyśmy jeszcze dalej i dalej, Rue Haute, aż do Szpitala Świętego Piotra, odwiedzając po drodze liczne antykwariaty. Nie sposób też nie zahaczyć o "pchełkę", napopularniejszy targ staroci w Brukseli i jedyny taki targ w Europie – czynny siedem dni w tygodniu. „Pchełka” usadowiła się ( dosłownie) u stóp innego kościoła, który słynie z tego, że raz do roku święci się w nim: psy, koty i inne zwierzaki.

Zagalopowałam  się w tej wedrówce wgłąb starej robotniczej dzielnicy Marolles, wracam więc do Notre Dame de Chapelle.

Tamtego wiosennego przedpołudnia, o którym wspomniałam na początku, nie słychać szumnych gwarów. W kościele wypełnionym po brzegi panuje dziwnie podniosła atmosfera. Przedstawiciele różnych religii, narodowości, wierzący i niewierzący zebrali się by uczestniczyć w nabożeństwie poswięconym siedemnastoletniemu Belgowi. Chłopak został brutalnie zamordowany, ponieważ nie chciał oddać napastnikom Mp3. Joe Van Holsbeeckowi zadano pięć ciosów nożem. Oburzenie, gorycz, bezsilność. W pokojowym marszu przeciwko nasilającej się w mieście przemocy przeszło ulicami osiemdziesiąt tysięcy osób. Początkowo, nie łączono tej sprawy z Polakami. Kamery przemysłowe zarejestrowały ciemnoskórych agresorów. Sugerowano, że to mieszkańcy północnoafrykańskich krajów. Jednak bardzo szybko napastnicy okazali się polskimi Romami.

Niedowierzanie, konsternacja. Nagle okazuje się, że każdy Belg zna jakichś Polaków. I to od tej dobrej strony. Polski ogrodnik, sklepikarz, opiekunka do dziecka, miła sąsiadka z naprzeciwka... Solidni, usłużni, życzliwi, pracowici...  A tu Polak zabił...

Reakcja Polonii jest natychmiastowa. Rodzice chłopaka otrzymują od dzieci ze wszystkich belgijskich polonijnych szkół worki listów i rysunków. Kondolencje, wyrazy solidarności i potępienia zbrodni. Życia to nie wróci, ale widocznie robi na rodzicach duże wrażenie, bo zgadzają się uczestniczyć w nabożeństwie, które transmituje znany kanał ogólnokrajowej telewizji. W uroczystości biorą udział przedstawiciele polskich władz. Wydarzenie staje się ogromnym happeningiem przeciw przemocy. Jeszcze kilka lat później moi belgijscy znajomi wracają do tego wydarzenia. Mówią z podziwem o naszej solidarności, jedności, gotowości.

Czas wracać do domu. Idę więc znów w pobliże Placu Sablon, gdzie zaparkowałam auto. Zahaczam jak zwykle o piekarnię „Pain quotidien” . Nie mogę oprzeć się wypiciu lemoniady ze świeżych malin. Mniamm!