Obserwatorzy

Niech żyje bal!





Ten tekst pojawił się na blogu trzy lata temu. Ale uznałam za potrzebne, by trochę zmodyfikowany, ujrzał ponownie światło dzienne w tym szczególnym czasie...  Tak jakoś czuję, a na czucie nie ma rady...

Znowu listopad i Wszystkich Świętych. Myśli na wzór stada czarnych, cmentarnych kruków zaczynają krążyć wokół tych, których kochaliśmy, nienawidziliśmy, lub ledwie znaliśmy. I zdziwienie, że aż tyle ich już jest po tamtej stronie. A nam ciągle orkiestra gra...

W ten dzień, o ile to możliwe staram się być w naszym miasteczku. Wracam tam ze świata, choćby na krótko. Chłód poranka, zapach zniczy i hortensji. Zapach życia i śmierci. Jeszcze tylko małe miasteczka zachowały to misterium przemijania. Paradoksalnie ta namacalna obecność śmierci daje mi poczucie życia.  

Chciałam wam opowiedzieć o śmierci. Takiej normalnej, jak być powinna. Nie w torturach, nie za zakrętem drogi, nie przedwczesnej. Takiej zwykłej, ze starości... Chociaż kult młodości  zepchnął umieranie na margines życia. Dosłownie. 

Nie chcemy się starzeć, a tym bardziej umierać.

Wypełniacze zmarszczek i botoksy na krótką chwilę zagłuszają lęk. Ale nie na długo. Koniecznie chcemy odchodzić ładnie, mimochodem, gdyby to było możliwe - opuszczalibyśmy życie po angielsku, niezauważeni, żeby broń Boże – nie psuć humoru tym co się jeszcze bawią na balu.

Czy można o śmierci mówić pogodnie?
Zapytajcie o to Oskara, tego od Pani Róży. Dzieci tak prosto, bez znieczulenia oswajają sytuacje, które dla dorosłych są nie do przeskoczenia.

Dla mnie zaś lekcji zaprzyjaźnienia się z tym tematem udzieliła wiele lat temu pewna staruszka.  Miałam szczęście być jej siostrzenicą.

Prosta, wiejska kobieta, nie posiadająca żadnego dyplomu wyższej uczelni.
A jednak,  niejednego specjalistę od spraw ostatecznych i tych doczesnych też,  mogłaby wiele nauczyć.

Skąd czerpała tę mądrość? Nie wiem.
Może z tysięcy przeczytanych książek podczas bezsennych nocy? 
Może sama z siebie? Może przyszła już z tą wiedzą na świat?
Może trzeba było stracić kogoś najważniejszego w życiu: ciało z ciała, krew z krwi, by zmienić perspektywę postrzegania życia? I zacząć dostrzegać to, czego nie widzą inni? Stać się mędrcem? Nie potrafię dziś wam na to odpowiedzieć...


Pewnego dnia zdecydowaliśmy się zabrać ją do naszego - małego wówczas mieszkanka w bloku. Patrzono na nas z dezaprobatą. Jak możemy robić coś takiego swemu dziecku. Doradzano nam szeptem dom opieki. W związku z zaistniałą sytuacją nasz, wówczas sześcioletni syn musiał odstąpić swój pokój starej cioci, a sypiać z nami w drugim - pełniącym jednocześnie rolę salonu, jadalni i sypialni. Tak dobrze wszystkim znane polskie realia.

Wyrodni rodzice, bez wyobraźni, pozbawiający dzieciństwa swego jedynego dziecka…
Będzie patrzyło na umierającą ciotkę.
Okrutne? Prawdziwe.

A ja instynktownie czułam, że to najlepsza z moich życiowych decyzji…
Najlepsza z inwestycji w rozwój mego synka. Choć nie potrafiłam tego wytłumaczyć w racjonalny sposób.

Wkrótce okazało się, jak bardzo miałam rację.

Tracąc odrobinę przestrzeni maluch zyskał znacznie więcej: 

poczucie ciągłości pokoleń, bezpieczeństwo, przyjaciela i powiernika, 

który z największym szacunkiem i jednocześnie mądrym dystansem 

słuchał śmiertelnie poważnych dziecięcych problemów. My młodzi rodzice, sami wiecie... brakuje nam cierpliwości, czasu, uwagi. Choć często zdaje nam się, że wszystkie rozumy pozjadaliśmy i nikt nas nie będzie pouczał jak wychowywać własne dzieci. Ona nie pouczała. Zwyczajnie, uważnie była.



Długie, wieczorne rozmowy przy wspólnej grze w warcaby ukształtowały pierwsze świadome spojrzenie mego dziecka na świat. Jego pierwszy światopogląd.


Często przysłuchiwałam się tym dyskusjom przez uchylone drzwi. Niekończące się egzystencjalne pytania i cierpliwe, wyczerpujące odpowiedzi. Nie potrafiłabym poradzić sobie lepiej! 

Wobec niektórych dziecięcych pytań, wszystkie przeczytane przeze mnie psychologiczne podręczniki nadawały się psu na budę...


Niełatwo jest mówić uczciwie o trudnych rzeczach.

Bez unikania prawdy, ale też bez odzierania świata z jego piękna i poezji. Ona jakimś dziwnym szóstym zmysłem mówiła tylko tyle ile trzeba, nie za dużo, nie za mało. Umiała zatrzymać się dokładnie w porę: powiedzieć niepopularną prawde i jednocześnie nie urazić.

Zaczęłyśmy smakować nasze wspólne życie pod jednym dachem jak najlepszy kawał tortu! Uczyć się siebie nawzajem. Dwie kobiety i dziecko.  (Mój mąż często wyjeżdżał). Dobra okazja by się poznać, w sumie byłyśmy sobie obce.

Najpierw byłam zbyt mała, by  cokolwiek rozumieć z jej życia pełnego bólu i zranień. Rodzice chronili mnie przed tą mroczną, rodzinną historią. Później na długo świat się o mnie upomniał. Dałam mu się porwać i uwieść. Zwrócił mnie ukształtowaną, dojrzałą mentalnie, choć wiekiem ciągle młodą kobietą. Przypatrywałam się mojej ciotce uważnie i... z zachwytem! Była tak cudownie zorganizowana, asertywna, taktowna, dyplomatyczna. Dumna i niezależna. Rzadko idąca na kompromisy. Byłam jej przeciwieństwem, a może... tak tylko mi się wydawało.

Wielką frajdę sprawiało nam wzajemne obdarowywanie. Nie, nie chodzi tu o rzeczy. Gdy po raz pierwszy od lat jadła śniadanie w towarzystwie, innym niż własne, gdy planowałyśmy obiady, gdy oglądałyśmy wspólnie filmy, gdy przypilnowała mi dziecka, gdy musiałam zostać dłużej w pracy. Po prostu: banalne celebrowanie codzienności. Cieszyła się dawno utraconym rodzinnym życiem. A teraz na dodatek dostała w bonusie od losu córkę i syna w jednym. (Kochała mego męża jak własne dziecko.) I najważniejsze: wnuczka! Ja zyskałam podporę i punkt odniesienia. Mój synek otrzymał najpiękniejszą lekcję tolerancji i wrażliwości. Wszyscy byli bardzo happy.

Ale niestety, tej opowieści nie można podsumować:”żyli długo i szczęśliwie”. Nie ma ona pięknego zakończenia. Wkrótce zaczęły się przysłowiowe schody.

Umierała brzydko. Rak. Banalnie. Gasła w oczach.

Zaczęły się pampersy, nocne robienie zastrzyków.
Upokorzone niemocą i brzydotą choroby ciało, od którego wzrok odwracał wzrok,  budziło litość. Nawet gdy wymykało się woli ducha to do końca była zdyscyplinowaną, wymagającą w stosunku do siebie i otoczenia. Taka przedwojenna kindersztuba. Pozostać w pamięci bliskich dumną kobietą. Wymagała. Egzekwowała. Nikomu, z sobą na czele nie dawała taryfy ulgowej. Nie cierpiała ckliwości. Mam to po niej. Chowam swoją wrażliwość głęboko i nic mnie tak nie upokarza jak moje przy kimś własne łzy.

Rzadko mówiła o sobie. Kiedyś raz tylko, gdy zginął znajomy, młody chłopak, schwyciła mnie swoją kościstą dłonią za nadgarstek i powiedziała z mocą:
„Nigdy nie wierz, gdy ktoś Ci mówi, że mija czas i zabliźnia rany. Są rany co otwierają się  co noc i nie ma takiego czasu co mógłby je zabliznić...” Po jej pooranej zmarszczkami twarzy spłynęła jedna udręczona łza.

Śmierć traktowała jak ekscytującą ostatnią podróż, przejście, spotkanie. Była duchem bardziej tam, niż tu. Choć do końca nie wiadomo co jest za tymi drzwiami, nie czuła lęku. Była przygotowana. Żyła dobrze. Pielęgnowała prostotę. Nie musiała się niczego wstydzić. Wszystkie sprawy zapięła na ostatni guzik.

Kierowała się w życiu kilkoma elementarnymi zasadami. Im prościej, tym lepiej. Wyprzedziła trochę swoje czasy, bo moda na minimalizm, wybuchła z impetem długo po jej śmierci. Jej słabnące ciało było pewną niedogodnością jak znoszone uwierające ubranie, 

które chciała wkrótce z siebie zrzucić. Ale umysł był pogodny. Nasz dom NIGDY nie był smutny. 



Może to zabrzmi makabrycznie,(ale wierz mi, że tak nie było): 
lubiła planować swój pogrzeb. 

Przy filiżance porannej kawy, rozpoczynała swój ulubiony temat:
„To gdzie kochanie POSTAWIMY trumnę? „



Przygryzając ciasteczko, udzielała mi szczegółowych instrukcji. 

Jakie mają być kwiaty, trumna - najprostsza, bo przecież tam gdzie idzie nie potrzebuje blichtru.  

Dolewając kawy, spierałyśmy się o detale, zmieniałyśmy decyzje. A czas się zbliżał nieuchronnie... Obie zdawałyśmy sobie z tego sprawę...


Z nastaniem jesieni nasze rozmowy przy kuchennym stole , gęstniały, intensywniały, nabierały ciężaru, przechodziły w konspiracyjny szept. Pamiętaj... Pamiętam... Uspokajająco kładłam jej rękę na ramieniu. Gdy, dokuczliwy ból tracił na sile, nasz dom na nowo rozbrzmiewał perlistym śmiechem i żartami. Jakby śmierć wcale nie ostrzyła kosy za rogiem.

W początku grudnia gęsty śnieg otulił grubą kołdrą ziemię. Gdy wracałam do domu widziałam w oknie jej nieruchomą postać. Siedziała tak godzinami patrząc na przyblokowy parking. Tego roku Wigilia była szczególnie uroczysta. Wszyscy zdawaliśmy sobie sprawę z jej powagi. Ciocia uparła się wyśpiewać wszystkie znane sobie kolędy. Jej głos nie znosił sprzeciwu. W końcu był to jej solowy śpiew, a my siedzieliśmy jak niepyszni, nie wiedząc jak się zachować wobec tak nietypowego pożegnania. Później czule obejmowała nas wszystkich wzrokiem. Najdłużej zatrzymała się na osobie naszego syna. Jej oczy na chwilę nabrały wilgotnego blasku.  Za chwilę przywoła się do porządku, strzepując niepotrzebną, bezradną czułość.

Wiosna przyniosła ze sobą ciepło, ale nie nadzieję. Na słup wysokiego napięcia naprzeciw naszych okien powróciły bociany. Gorzej było z wolą życia, która nieubłaganie gasła jak dopalająca się świeca. Nasz próg przestąpił nieproszony gość. Na imię było mu Przygnębienie.

Nasza ciocia wkrótce zaczęła wymagać specjalistycznej opieki.
Nie miałam odpowiednich medycznych środków by zadbać o nią należycie w domu. By uśmierzać ból, który bezwstydnie zaczął się upraszać o swoje. Nasze życie przeniosło się do szpitala. Dosłownie. Bez praktycznej pomocy moich bliskich, ciężko byłoby mi to ogarnąć. Bez fachowej pomocy kolegi, który z racji swego zawodu opiekował się moją ciocią. Bez pań salowych, które memu zmęczonemu dziecku wciskały w rękę słodką drożdżówkę na szpitalnym korytarzu...


Dom stał się hotelem do zregenerowania sił po krótkich nocach. Bez niej był trochę obcy. Już nikt z nas nie pamiętał jak wcześniej wyglądało nasze życie. Ona, jak kapitan tonącego statku, do końca czuwała nad wszystkim.
Przerażała i irytowała moją mamę, a swoją siostrę powtarzając z uporem,
że będzie z nami tylko do maja.  Jak można być tak noszalancko pewnym daty
swojej śmierci! 

Siłą woli rozstała się z życiem pierwszego dnia tego pięknego miesiąca... 



Czekała cierpliwie, aż wrócę z ważnego wyjazdu. Bo przecież obiecałam, że wrócę. A ona obiecała, że bez pożegnania nie odejdzie. To naintymniejsze, wspólne chwile, które dane nam było przeżyć... Myślałam, że usnęła wymęczona nierówną walką. Ciągle wydawało mi się, że leciutko oddycha. Dziś uśmiecham się, myśląc jak byłam naiwna. Ale w końcu po raz pierwszy byłam obecna przy śmierci i nie miałam pojęcia, że życie tak mało spektakularnie opuszcza ciało. Odeszłam na paluszkach by jej nie zbudzić...



Na przestrzeni życia, żegnałam jeszcze wielu przyjaciół. Różnych narodowości, wyznań, poglądów. Wierzących i ateistów. Zawsze z przeświadczeniem, że dany nam był kawałek wspólnej, fascynującej podróży. Z uczuciem niedosytu, że nie w porę. Nigdy nie jest odpowiednia pora…

Tutaj też mam „swoje” groby, swoich ludzi z tego miasta. Czuję ich obecność gdzieś tam w tyle głowy. Gadam z nimi gdy jadę rano do roboty. Mój samochód wysłuchał wiele dziwacznych rozmów, był świadkiem cudacznych z punktu widzenia rozumu zachowań. Jutro ich wszystkich odwiedzę tutaj, z daleka od domu. Przegarnę dywan złotych liści z marmurowych płyt. Odcisnę ślad mojej samotnej obecności. Prawdopodobnie znów będę jedyną żyjącą na ich grobach, choć co roku łudzę się, że spotkam tam ich dzieci, wnuków, kuzynów. Zapominam, że wiara w życie po życiu urąga ich inteligencji. I chyba pamięci też. 




Komentarze

  1. Pięknie i pouczająco. Sama mam dzisiaj dzień pełen refleksji i wspomnień. Gdyby każdy z nas miał taką mądrość umierania, żylibyśmy o wiele spokojniej...Patrząc na te zdjęcia, to żal ,że nikt o tych ludziach nie pamięta. Byłam dzisiaj na cmenatrzu i tak się cieszę, że u nas cmentarze żyją, że żyje pamięć o naszych najbliższych. Setki zniczy, kwiatów, ludzi. Zamieściłam na swoim blogu kilka zdjęć.Jaki ogromny kontrast jest między moimi a Twoimi zdjęciami...Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Byłam, widziałam, ogromny kontrast... Daje do myślenia!

      Usuń
  2. Piękny wpis.

    Wieczny odpoczynek racz Jej dać Panie...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Piotrek! Jak miło cię gościć w ten pełen refleksji dzień. Ucałuj swoje dziewczyny!

      Usuń
  3. Pięknie napisane.

    Wieczny odpoczynek racz Jej dać Panie...

    OdpowiedzUsuń
  4. Ślicznie napisane, jakoś tak zawsze potrafisz połączyć wzniosłość z brakiem zadęcia i normalnością. Mnie się podoba ten cmentarz u Ciebie. Być może chodzi o symetrię, która lubię. Ja lubię nasze święto, mimo że się uśmiałam z żartu który dostałam w sumie od koleżanki, to jednak jest to Święto Zmarłych.Moje dzieci nie mają żadnego dziadka, zawsze myślę o tym, jak by się cieszyli widząc moich smyków, mój Tata i mój-niepoznany Teść.Nigdy nie będzie relacji wnuk-dziadek. Strasznie mi przykro z tego powodu, ja tego nie miałam, moje dzieci nie będą miały, życie jest bardzo ubogie bez udziału tych naszych seniorów.Ale wracając do cmentarza-jeśli chciałabym podumać, wypłakać się i wyżalić-wolałabym to zrobić na takim cmentarzu jak pokazałaś niż na naszym.Chyba, ze u nas-w innym terminie. Podsumowując R.I.P. dla wszystkich, którzy odeszli.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jaka tam ślepa, dostrzegasz więcej niż przeciętny człowiek:)Wszystko co "w" a to ważniejsze.

      Usuń
    2. Vice versa:)U mnie skończyła się chwila spokoju-faceci wrócili z wieczornego oglądania "wielkich świateł Mamusiu", "móóóstwo świeczek Mamusiu", "hajnie było, puścisz bajki?" a akurat zapuściłam sobie w ramach relaksu Smolika-no to fryty, koniec wolności:) Miłego wieczoru, czas na wspominkowe wino:)

      Usuń
    3. Tak zwane normalne życie upomina się o swoje prawa :) My Matki Blogerki. Ja zaraz też ide pizze robić :) Późno, to późno, ale każda pora jest dobra, a i na jutro będzie do podgrzania! :)

      Usuń
  5. mogę tylko powiedzieć, że dla mnie trafienie na Twojego bloga to wielka lekcja. i dziękuję Ci za nią Kochana.
    Powinnaś pisać. Drukować. Pokazywać większej i większej ilości ludzi.

    OdpowiedzUsuń
  6. dziękuję, ze trafilam na Twojego bloga. dziekuje za wszystkie te madre slowa Kochana. Powinnas pisac do wiekszej publiki, wydawac, papierowo.

    OdpowiedzUsuń
  7. Nie rób mi tak! Siedzę i ryczę. Wzruszasz. Ciocia wzrusza. I wzruszają własne wspomnienia. Ale może dzisiejszy dzień to dobry dzień na parę łez?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myslę, że tak... myślę więcej, czasami trzeba płakać... to uwalnia, niesie ulgę, pozdrawiam Wiosenko w ten refleksyjny dzień.

      Usuń
  8. Właśnie wróciłam z cmentarza, jestem smutna w tym dniu, bo tyle wspomnień i tęsknot jest we mnie.
    Twój post bardzo mnie wzruszył, wywołał moje osobiste wspomnienia. W podobny sposób odchodziła moja mama. Zawsze była dla nas dzieci oparciem i nawet wtedy, gdy sama była cierpiąca dodawała nam otuchy.
    Moje dzieci uczestniczyły w tym Jej odchodzeniu i chociaż trwało to tylko 3 miesiące to zmieniło ich spojrzenie na sprawę śmierci.
    Trochę nieskładny ten mój komentarz, ale poruszyłaś moją delikatną strunę.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ela, nie szkodzi... To taki dzień... Dziekuję za osobistą nutę. Jak widać wszystkie czujemy tak samo i mamy wiele podobnych doświadczeń...

      Usuń
  9. Jesteś bardzo mądrą kobietą.

    OdpowiedzUsuń
  10. Pięknie opowiedziałaś o śmierci i umieraniu,
    a decyzję zabrania Cioci do siebie na pewno podjęłaś słuszną.

    OdpowiedzUsuń
  11. Świeto Zmarlych uwazam za jedna z najpiekniejszych i najbardziej wartosciowych tradycji Polskich. Smuci mnie wielce,ze tradycja Hallowween zaczyna pomalu przyjmowac sie i w Polsce,ze 31 pazdziernika rownie czesto jak znicze, kupujemy dynie... w imie czego, przepraszam? Obudzilam sie dzis rano w Szocji,kraju, ktorym mieszkam od niemal 7. lat, i pomyslalam sobie: dzis data prawdziwie polska, historyczna,uswięcona tradycą, o ktorej pisal Miciewicz w Dziadach.Smutne, ze nikt z moich szkockich znajomych tego nie zrozumie, w szale zakupu sztucznych pająkow i wampirzych strojow. To piekne, by pamietac o zmarlych. To bardzo szlachetne i glebokie. I choc niemozliwoscia bylo, bym dzis odwiedzila groby bliskich, to takze nie kupilam dyni ani nie 'kolędowalam' z dzieckiem od domu do domu po slodycze. Mam nadzieję, ze nigdy nie zaprzestaniemy tego pieknego zwyczaju, jakim jest zapalanie swiatelek na grobach.

    OdpowiedzUsuń
  12. Jak dobrze, że "blogspot" to nie tylko nastolatki z dyniami, a miejsce, gdzie można posłuchać pięknych, mądrych i życiowych Historii, gdzie drugi Człowiek oznacza "być", a nie "mieć"... Jak zwykle DZIĘKUJĘ...
    P.S. My (tzn. Mój M. i ja) co roku odwiedzamy poznańską Cytadelę, miejsce wspólnego spoczynku ludzi wybitnych i tych całkiem zwyczajnych, żołnierzy polskich, radzieckich oraz żołnierzy wojsk alianckich. Są wśród nich mogiły, z których czas już dawno starł napisy i takie, na których całkiem niedawno zawieszono nowe, pamiątkowe tablice. Na każdej z nich - bez wyjątku - 1 listopada pojawia się światło znicza... Bo przecież "(...) Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie,. Zapomnij o mnie.
    Dobranoc.
    shoppanna

    OdpowiedzUsuń
  13. Kochana, wzruszyłas mnie niezmiernie, bo tez ze smutkiem dostrzegam przewage halloween nad naszą normalna polska tradycja. Ubrałaś w słowa to co czuję, dzięki!

    OdpowiedzUsuń
  14. All those leaves gives a special feeling.

    Greetings,
    Filip

    OdpowiedzUsuń
  15. Because it`s a special day... Greetings :)

    OdpowiedzUsuń
  16. @Przykro mi z powodu tego wspaniałego człowieka. A jeżeli chodzi o Danię to kraj sam w sobie bardzo klimatyczny i myślę że warty zobaczenia, dlatego polecam i zapraszam kiedyś ;) Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  17. Popłakałam się. Pół roku temu odszedł mój dziadek. Człowiek pokorny, miły i zawsze uśmiechnięty. Zastąpił mi ojca. Był dla mnie całym światem. Jednak wewnętrznie czuję, że gdzieś tam u góry jest mu dobrze. Tęsknię za nim, każdej nocy przed snem płaczę przywołując wspomnienia z nim związane. Tęsknię za tymi mądrymi oczami i jego radami.
    Dla mnie mój dziadek był taką osobą, jaką dla twojego syna była twoja ciocia. Te osoby ukształtowały nas od najmłodszych lat i wyrobiły w nas wiele cech. Dziękuję za ten wpis. Bardzo mi pomógł uświadomić sobie w o wiele większym stopniu jaką wartość wnoszą do naszego życia starsi ludzie i jak wiele możemy się od nich nauczyć. To niby oczywiste fakty, ale często się o nich zapomina. Jeszcze raz dziękuję.

    OdpowiedzUsuń
  18. Podziwiam za pomysł i odwagę przelania swoich myśli w słowa pisane na tak trudny temat...!

    OdpowiedzUsuń
  19. you it's halloween in Chinese culture also..the november month!!!..and you post remind me how I should cherish what i have..cus you know NYC have been hit with hurricane sandy lately..and All my friend is kind of frustrate and sad:((( hope everything will be better later:)

    OdpowiedzUsuń
  20. Prawie się rozkleiłam. Widzę, ze nie tylko ja. Bardzo piękny i mądry wpis.

    OdpowiedzUsuń
  21. Prawie się rozkleiłam. Widzę, że nie tylko ja. Bardzo piękny i mądry wpis.

    OdpowiedzUsuń
  22. cudowne słowa, tekst.. WSZYSTKO! <3

    OdpowiedzUsuń
  23. Aguś Kochana przepraszam, że opuściłam kilka Twoich postów, ale zarówno przed 1 listopada jak i w tym dniu nie miałam głowy do blogowania i komentowania....w ogóle Jestem poza wszystkim ...tonę we wspomnieniach niejednokrotnie ze łzami w oczach ...tak wiele bliskich mi osób już nie ma.:((((
    Ja nie kupuję dyń i nie świętuję...Dla mnie zawsze będzie to czas który poświęcam swoim bliskim którzy odeszli, nie tylko odwiedzając groby, ale także oglądając zdjęcia i rozmawiając... wspominam te najcenniejsze chwile...bardzo mi brakuje mojej babci, chrzestnej Matki której nie mogłam poznac, chrzestnego który nie mógł byc ze mną w najszczęśliwszym Dniu mojego życia ....cieszę się że Rodziców mam jeszcze oboje, ale niestety teściów już nie .....:*
    Dzisiaj też jeszcze nie specjalnie u mnie nastrój na blogowanie, dlatego też bardzo Cię przepraszam, oczywiście Jestem i czytam każdy post z wielkim zaangażowaniem ...dzisiejszym przeszłaś samą siebie, a mnie łzy płynęły strugami ....strasznie się wzruszyłam :(((

    Pamiętam jak to było kiedy towarzyszyłam swojej babci(mama mojej mamy)w ostatnich godzinach życia( miałam 26 lat )pierwszy raz byłąm tak blisko z człowiekiem który kończy swoją ziemską drogę ....strasznie to przeżyłam ....nie chciałam żeby umierała, byłam jej ukochaną wnusią...bardzo mi jej brakuje ...kończę bo właśnie ryczę .......:((((((

    OdpowiedzUsuń
  24. O tak o śmierci można mówić bardzo dużo...W naszej rodzinie śmierć gościła bardzo często nie szczędząc młodych i zdrowych, może dlatego że rodzina jest duża.Każda śmierć jest smutna ale ta nagła i często tak nie potrzebna jest najgorsza.Masz rację że dzieci trzeba oswajać ze śmiercią i z cierpieniem.Jakoś taki smutny ten komentarz:((Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Reniu, bo i dzień taki smutny, zadumany... Pozdrawiam serdecznie!

      Usuń
  25. Droga Beti, nie przepraszaj mnie. Przecież mnie znasz. Nie jestem blogerką, która sciśle odnotowuje każdą wizytę i bloguje na zasadzie "wizyta za wizytę, komentarz za komentarz". Wiem, ze są dni, kiedy akurat nie to nam w głowie. Sama czasami popełniam grzech zaniedbania wobec niektórych blogerek, które bardzo lubie czytać. Później tak jak ty - nadrabiam, czytam, rozmyślam... Czasem zaś jestem na bieżąco, obecna lecz milcząca. Bo nie jest to akurat mój dobry moment na dawanie komentarzy. Niektóre z was zostawiam sobie "na deser", bo lubię powoli smakować wasze mądre wpisy i piękne zdjęcia. Myślę, że my, dziewczyny, które podobnie czujemy nie musimy dbać o blogerskie "savoir-vivre", naważniejsze , że jesteśmy względem siebie autentyczne i życzliwe. Sciskam cię mocno w ten dzień zadumy. Swemu synowi też wpajam, że to pamięć o bliskich w ten dzień jest najważniejsza, a niekoniecznie na siłę kopiowanie zachodnich wzorów i "kolendowanie" z dyniami. Na wszystko w zyciu powinna być odpowiednia pora. Buziaki!

    OdpowiedzUsuń
  26. ma mere s est suicidee en 89...

    courage et pensee a tes morts...

    OdpowiedzUsuń
  27. C`est vrai, ce jour la on pense beaucoup aux nos proches qui sont déjà partis...

    OdpowiedzUsuń
  28. Te Twoje posty, zawsze tak poruszające i głębokie..

    OdpowiedzUsuń
  29. Jestem, czytam, zaglądam...

    Pamiętam jak moja polonistka, kiedy oznajmiłam że lubię święto Wszystkich Świętych, powiedziała mi
    - do czasu kiedy nie będziesz stała nad grobem rodziców... hmm i fakt teraz nie lubię ale głownie tego blichtru przepychanek i chęci pokazania się przed sąsiadem... Dla mnie mogiła rodziców jest nadal kompletną abstrakcją, a spoglądające na mnie ich twarze snem.... pamiętam ich inaczej, choć przez to wszystko przebijają obrazki z dnia ich śmierci i ta cholerna tęsknota niczym nieukojona... i żal wydaje mi się iż coraz większy być może dlatego że więcej mogę im pokazać. Wiem że są blisko, ale tak wirtualnie a ja tęsnię za realem....
    Ściskam mocno Aguś :*

    OdpowiedzUsuń
  30. Aga ja mamie próbowałam weprzeć że wyzdrowieje, jej sobie nie wiem, może powtarzając bezprzerwy swoją teorię chciałam by stała się rzeczywistością, patrzyłam jak gaśnie, uciekałam od tego wierząc że mamy jeszcze czas, miało być pół roku. Kiedy zawołała mnie na poważną rozmowę nie chciałam słuchać, powiedziała mi wtedy - Ania proszę Cię nie pieprz- pierwszy i ostatni raz usłyszałam przekleńswo z jej ust... potem, że boli, potem morfina, i że już lepiej, bym poczytała, poszłam na górę po książkę.... i nie zdążyłam się porzegnać... długo nie mogłam płakać... dwa tygodnie później było Boże Narodzenie... najbardziej bałam się świąt bez niej... w tym roku nie bedzie też taty, jest Julka.

    OdpowiedzUsuń
  31. Szybko ci przyszło dorosnąć Aniu, dramatycznie szybko... Ponoć dorastamy tak naprawdę wtedy, gdy rodzice odchodza. Dopoki są , chocbysmy mieli nie wiem ile lat - ciągle jestesmy dziećmi. Sciskam cie mocno i dziękuję...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki, Aguś dodajesz mi otuchy bo jakoś mi teraz strasznie źle, mam wrażenie że dopiero teraz pozwoliłam sobie na żałobę, tak, po tylu latach... Na początku przyjęłam do wiadomości, ubrałam się w pozę, zakasałam rękawy i trwałam... nagle z dnia na dzień zostałam sama z nikłą wiedzą, tą tajemną, o wielu wielu rzeczach, z pomocą przyszedł internet-czym uniknęłam pytań, wielu np jak ukisić żur, co zrobić żeby wywabić plamę, jak przechować cebule kwiatów itd... ale z czasem coraz bardziej mi jej brak, pojawiają sie pytania bez odpowiedzi, np o przebieg ciąż, o porody, fakt mówiła o tym wielokrotnie, ale w taki specjalny sposób, bez bólu :) nie wiem jak robiła pewną sałatkę, mi wychodzi inaczej... wiem że nikt i nic mi jej nigdy nie zastąpi i pomimo posiadania rodziny, czuję się bardzo bardzo samotna....mam kochane psióły podajace mi chusteczki, klepiące po ramieniu, dające kopa w dupe, martwiącą się o mnie ciągle mamę jednej z nich-dająca mi otuchę i dużo ciepełka... ale mam takie chwile że jestem wściekła...

      Usuń
    2. Gdy tak ciebie słucham moja droga, wyobrażam, ale tylko wyobrażam co czujesz! jednoczesnie pojawia sie lęk, że nie zdążę pobyć ze swoimi rodzicami tyle ile bym chciała, że jest coraz mniej czasu... dlatego tak bardzo chcę wrócic niedługo do Polski. dla nich... celebrowac ten czas, który nam zostal. Wiem, mogliby przyjechac do mnie, przyjeżdżają na trochę, ale nie są to proste rozwiązania... starych drzew sie nie przesadza... po miesiącu chca uciekac - do swego psa, kurek, sąsiadek, do swego... życia. Zaplanowałam powrót na 2015. czy mi sie uda pogodzić wszystko i osiągnąć cel? oby! Dla ciebie zyczę siły bys przezyła swoja żałobę, rozliczyła z bólem i mogła iść przez zycie bez tego strasznego obciążenia, sciskam

      Usuń
  32. mowic,wspominac,pisac,czytac o smierci nie lubie...niedawno odszedl moj naj najukochanszy dziadek i nie akceptuje tego.w mojej glowie on nie umarl,tylko wyszedl gdzies...na zawsze.chodzi gdzies po swiecie wsrod ludzi,z dala ode mnie - tylko taka wizja daje mi otuchy..
    mimo wszystko piekny post,przeczytalam do konca !

    OdpowiedzUsuń
  33. Piekna i wzruszajaca historia. Troche mi smutno, ze w obecnym swiecie zaczyna brakowac miejsca dla starosci i choroby.

    OdpowiedzUsuń
  34. Przez nowoczesne standardy zostaliśmy pozbawieni tych spotkań i rozmów międzypokoleniowych. To błąd. Wzruszający tekst.
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  35. Błąd, który sie kiedyś na nas zemści. Często w historii swiata ludzkość padała ofiarą swoich krótkozwrocznych, bezmyślnych poczynań w imię źle zrozumianego postępu. Miłej niedzieli.

    OdpowiedzUsuń
  36. Mój brat zawsze mi wypominał, że nie mam żadnych znajomych w moim wieku, że nigdy nigdzie nie wychodzę, że jestem dziwna, bo nadal imprezy i dyskoteki są mi obce, a mam przecież jedynie 22 lata.

    A ja zawsze wolałam odwiedzać z mamą Babcię, pić z nią kawę, pomagadać z Dziadkowi, rozmawiać z nim, żartować. On - choć bardzo prosty człowiek - zawsze ma mi do powiedzenia coś ciekawego, coś co sprawi, że przemyślę, albo, że się uśmiechnę. Zawsze mnie wspierał i bronił. I zawsze będzie.

    Teraz, jak wróciła druga babcia ze Stanów większość czasu spędzam z nią. To dzięki niej nauczyłam się dbać o porządek (choć mówią, że przesadnie), piec pyszną szarlotkę i podchodzić indywidualnie do każdego człowieka. To właśnie ona nauczyła mnie, że każda rozmowa z człowiekiem wymaga odwagi i zrozumienia. To ona nauczyła mnie nie oceniać pochopnie i w żadnym wypadku nie osądzać ludzi i ich czynów.

    Moja osobowość i to, jaka się dzisiaj objawiam w dużej mierze zostało ukształtowane przez dwie babcie i dziadka :)

    Hannah Arendt w "Korespondencji" pisała do Martina Heideggera: "Po śmierci będę Cię kochać jeszcze bardziej". No właśnie - śmierć nie rozdziela. Śmierć potrafi jeszcze bardziej połączyć i scalić. Śmierć to spotkanie z Żywym Bogiem, na które niezmiernie, nieustannie i bardzo niecierpliwie czekam...

    Na tę chorobę jesteśmy chorzy wszyscy. I trzeba się z tym pogodzić.

    Piękny tekst i zdjęcia :)
    zostało jeszcze trochę tej pizzy? :)

    OdpowiedzUsuń
  37. To w dużej mierze właśnie najwięcej dziadkowie mają wpływ na to jacy jesteśmy. Pieknie Madziu napisane, pizzy nie zostało, ale ile roboty ją zrobić :) zanim przyjedziesz, będzie juz na stole tylko po drożdże trzeba do sklepu sckoczyć :) Buźka!

    OdpowiedzUsuń
  38. Aha, zapomniałam dodać, że masz naprzwdę wspaniałe babcie :) Pozdrów je ode mnie i dziadzia oczywiście też.

    OdpowiedzUsuń
  39. Taaak! Obie sa niesamowite.
    Rodziny się nie wybiera, ale nasza jest niesamowita w całej okazałości. Tyle indywidualności i różnorodności. Każdy jest inny i każdy w pewien sposób inspiruje.

    Dzięki za pozdrowienia :) pozdrawiam chłopaków! ;)

    To ja wpadnę na tą pizzę! Drożdże może przywiozę z Polski! :)
    My z kolei zapraszamy do Warszawy na ryż zapiekany z jabłkami i cynamonem :)

    Buziaki!

    OdpowiedzUsuń
  40. Ciocia miała dużo dobroci w sercu...... była dla mnie oparciem w trudnych chwilach.......
    a poza tym miała ogród pełen tulipanów, ciasteczka schowane w szufladzie,którymi zawsze częstowała ..... gotowała pyszne zacierki na mleku.....
    Brakuje mi jej.
    Spoczywaj w pokoju .
    B.

    OdpowiedzUsuń
  41. Rzeczywiście, przypomniałas mi teraz, że w maju wszystkie dzieci przychodziły ze wsi i każde prosilo o jednego tulipana na dzień matki dla swoich mam... i smak kruchych ciasteczek mi przypomniałaś! Dziękuję :)

    OdpowiedzUsuń
  42. Ocieram oczy, a łzy wciąz mi płyną... ale wiem z pewnością, że nie o śmierć tu chodzi, tylko o miłość głęboką, prawdziwą, najczystszą. Dopiero wtedy można mówić o śmierci pogodnie. Wszystko co napiszę po Twoich slowach bedzie banalem. Obejmuje Cie w milczeniu.

    OdpowiedzUsuń
  43. Great post & pics <3

    http://rakhshanda-chamberofbeauty.blogspot.in/

    OdpowiedzUsuń
  44. Dziękuję za komentarz.Mam tak samo:)

    OdpowiedzUsuń
  45. Nie wiem bo jestem jeszcze młoda ale wydaje mi się iż najgorsza to długa śmierć. Taka o której wiem, że przyjdzie i czekamy na nią.

    OdpowiedzUsuń
  46. ... nic tylko ryczeć ;'/ Wspaniale, jest oswajać śmierć ale tylko wtedy gdy nie chodzi o nasze życie i naszą walkę lub pogodzenie się ze nadchodzącą nienaturalnie szybko śmiercią . Więcej nie jestem w stanie napisać za bardzo się rozkleiłam. ;(

    OdpowiedzUsuń
  47. Dziękuję Ci za tego posta.....
    Przeczytałam z - jak kuriozalnie to brzmi - przyjemnością.
    Forma i treść.

    OdpowiedzUsuń
  48. W ciągu roku straciłem ojca, a potem matkę. Sam też byłem jedną nogą na tamtym świecie. Ale lubię cmentarze, bo to doskonały kawał historii.
    A tu link do reszty zdjęć z mojego dzisiejszego postu: https://picasaweb.google.com/104984299575267883638/CmentarzPrawosAwnyWSosnowcu?authuser=0&authkey=Gv1sRgCP2Nx_en-PKqKQ&feat=directlink

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ponoc dorastamy dopiero tak naprawde, gdy nasi rodzice odchodza... ja ciagle mam jeszcze do kogo wracac i blogoslawie kazdy dzien ich zycia, by trwal, trwal nieustanie.... i mam swiadomosc, ze coraz mniej wspolnego czasu nam zostalo... Z powodow, o ktorych piszesz - uwielbiam cmentarze, to dla mnie jak swiatynia dumania i skarbnica dawnych czasow, losow... Lece obejrzec twoje zdjecia. Zyje na pograniczu kultur katolicyzmu i prawoslawia, ma to swoj emocjonalny wydzwiek, pewna egzotyke. Prawoslawne cmentarze to u nas codziennosc. Pozdrawim!

      Usuń
    2. Tak naprawdę to ciężko mi z tego powodu, że miałem toksycznych rodziców, ale żyłem nadzieją, że kiedyś to się zmieni, kiedyś dostrzegą to i... Teraz to już niemożliwe.
      A propos cmentarzy, jeszcze jeden: https://picasaweb.google.com/104984299575267883638/KirkutBiaAPrudnicka?authuser=0&authkey=Gv1sRgCJaOmMmd9su4ogE&feat=directlink

      Usuń
    3. Ja wierze w tzw. "ciag dalszy" dlatego mysle, ze wiele zrozumieli z innej perspektywy...

      Usuń
  49. Smutno ale prawdziwie. Dobrze, ze przypomnialas ten tekst.Joanna-Jo

    OdpowiedzUsuń
  50. Tylko Ty mogłaś napisać tak poruszający i piękny tekst. Kocham Cię za tą wrażliwość, talent i CZŁOWIECZEŃSTWO! Kapiące łzy zacierają litery.....

    OdpowiedzUsuń
  51. Znalazłam swój komentarz z 2 listopada 2012 roku godz. 4.24.
    Więc tylko go powtórzę:
    Agnieszko - PIĘKNIE.

    OdpowiedzUsuń
  52. Znalazłam swój komentarz z 2 listopada 2012 roku godz. 4.24.
    Więc tylko go powtórzę:
    Agnieszko - PIĘKNIE.

    OdpowiedzUsuń
  53. Agnieszko, to że się wzruszylam to oczywiste...
    Nie potrafię więcej napisać. Bezsenne noce i lęk są ze mna nieustannie.
    Czekam na wiosnę w sercu...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Basiu, dopóki nadzieja.... niech trwa w sercu... coż więcej moge mądrego powiedzieć wobec ogromu cierpienia. Przytulam...

      Usuń

Prześlij komentarz

Witam w moim świecie LA VIOLETTE. Mój blog nie ma aspiracji politycznych, społecznych, ani żadnych innych. Moja przestrzeń jest otwarta dla wszystkich, którzy kochają życie w każdym jego przejawie bez względu na poglądy i wszelkie inne kryteria. To strefa dobrej energii w sieci i dbam o to by tak zostało.

Będzie mi miło, jeśli zostaniesz na dłużej.
agaa2086@gmail.com

Popularne posty